Testosteron, androjen grubunda yer alan ve steroid yapıda bir hormondur. Hem erkeklerde hem de kadınlarda salgılanır, ancak erkeklerde daha yüksek düzeylerde bulunur. Erkeklerde testosteron üretimi temel olarak testislerde ve böbrek üstü bezlerinde gerçekleşir. Kanda bulunan testosteronun %10'u böbrek üstü bezlerinde, %90'ı ise testislerde üretilir. Kanda serbest veya proteinlere bağlı olarak bulunur. Proteinlere bağlı testosteronun biyolojik etkisi sınırlıdır, oysa serbest testosteron biyolojik olarak oldukça aktiftir ve vücuttaki birçok fonksiyonu düzenler. Serbest testosteron, kas kuvveti ve cinsel arzu gibi işlevlerde kilit rol oynar. Erkekler için testosteron üretimi cinsel fonksiyonlar açısından çok önemlidir. Cinsel uyarılma, sperm üretimi ve cinsel organın büyümesi gibi süreçlerde etkili bir hormondur. Testosteron üretimi genellikle sabah saatlerinde en yüksek seviyede olup, gün içinde azalır.

Erkeklerde testosteron hormonunun fazla salgılanması, hem ruhsal hem de fiziksel sağlık üzerinde olumsuz etkilere yol açabilir. Örneğin, aşırı cinsel istek, uyumsuz davranışlar, sinir ve asabiyet görülebilir. Ayrıca, kalp ve damar rahatsızlıklarına, kötü kolesterolün artmasına neden olabilir. İleri yaşlardaki bireylerde prostat kanseri riskini artırabilir. Testosteron fazlalığı tedavi edilmezse, prostat kanserinin ilerleme olasılığı artar. Testosteron hormonunun yetersiz salgılanması ise cinsel istekte azalma ve ereksiyon problemleri gibi sorunlara yol açabilir. Ayrıca, testislerde küçülme, vücut kıllarında dökülme, kas erimesi, boy kısalması ve vücutta fazla yağlanma gibi değişiklikler gözlemlenebilir. Ruhsal olarak, öz güven eksikliği yaşanabilir ve bu durum uyku düzensizliği ve depresyona yol açabilir. Anne karnındaki bebekte yeterli testosteron üretimi olmaması, cinsel organın gelişiminde sorunlara neden olabilir. Bu sorunlar ergenlik döneminde belirgin hale gelebilir.

Testosteron hormonu testi genellikle sabah saat 8 ile 10 arasında ve aç karnına yapılmalıdır. Yetişkin ve sağlıklı bir erkekte normal testosteron seviyesi 3,5-8,6 ng/ml (nanogram/mililitre) aralığında, serbest testosteron düzeyi ise 15-30 pg/ml (pikogram/mililitre) arasında olmalıdır. Eğer serbest testosteron seviyeleri düşük veya yüksekse, bazı önlemler alınmalıdır. Normal testosteron ve serbest testosteron seviyeleri düşükse, testosteron replasman tedavisi gerekebilir.

Testosteron düzeyleri yaşla birlikte doğal olarak azalabilir. Bu nedenle, yaşlanan erkeklerde düşük testosteron belirtileri daha sık görülür. Ayrıca, bazı yaşam tarzı faktörleri de testosteron seviyelerini etkileyebilir. Örneğin:

Testosteron seviyelerinin kontrol edilmesi ve dengeli bir yaşam tarzı sürdürülmesi, genel sağlık ve yaşam kalitesi için önemlidir. Ayrıca, herhangi bir hormonal dengesizlik belirtisi fark edildiğinde bir sağlık profesyoneline başvurulması önemlidir.